Laden...

Direct naar inhoud Direct naar zoekformulier

Tbs

Dit is een afdruk van een pagina op Rechtspraak.nl. Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (http://www.rechtspraak.nl). Deze pagina is geprint op 01-01-1970.

Skip Navigation LinksHome > Thema's > Tbs

Tbs

Steeds meer mensen met psychische stoornissen komen in aanraking met het strafrecht. Wanneer besluit de rechter tot het opleggen van tbs en wat zijn de vervolgstappen?

 

Wat is tbs?

 

Tbs (terbeschikkingstelling) is een maatregel om de samenleving te beschermen tegen mensen die misdrijven plegen terwijl ze lijden aan een ernstige stoornis of gebrekkige ontwikkeling.

Voorwaarden tbs 

  • De dader valt onder het volwassenenstrafrecht.
  • De dader heeft een misdrijf gepleegd waar minstens 4 jaar gevangenisstraf op staat. Of een misdrijf dat speciaal genoemd wordt in de wet, zoals bedreiging.
  • De dader leed aan een persoonlijkheidsstoornis, psychose of verstandelijke beperking toen hij de misdaad beging.
  • De veiligheid van anderen is in gevaar vanwege de kans op herhaling.

 

 

Onderzoek naar stoornis

Als de rechter-commissaris (onderzoeksrechter) of officier van justitie vermoedt dat een verdachte tijdens het misdrijf leed aan een gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis, vraagt hij om een psychiatrisch/psychologisch onderzoek naar de persoon van de verdachte: een Pro Justitia-onderzoek. Dat leidt vaak tot een advies aan de rechter over de vraag of behandeling nodig is en in welke vorm. De rechter is onafhankelijk en hoeft het advies niet te volgen.

Soorten tbs

Er zijn twee soorten tbs; tbs met dwangverpleging en tbs met voorwaarden. Welke soort tbs de rechter oplegt, hangt af van het misdrijf en de kans op herhaling. 

PIJ-maatregel 
De rechter kan onder jeugdstrafrecht ook de maatregel 'plaatsing in een inrichting voor jeugdigen (PIJ-maatregel, ook wel jeugd-tbs genoemd) opleggen. De PIJ-maatregel kan 7 jaar duren. In uitzonderlijke gevallen kan de PIJ-maatregel worden omgezet in een tbs-maatregel.


 

Kenmerken tbs-veroordeelde

  • ongeveer 9 op de 10 is man
  • de gemiddelde leeftijd ligt rond de 44 jaar
  • ongeveer 1 op de 3 heeft een psychotische stoornis
  • ongeveer 2 op de 3 hebben een persoonlijkheidsstoornis

 

 

Recente zaken waarin tbs werd opgelegd

Een 33-jarige man veroorzaakte in 2023 een aanrijding waarbij een compleet gezin om het leven kwam. De rechtbank oordeelt dat er sprake is van doodslag. Hij is veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf en tbs met dwangverpleging. Daarnaast is een maximale rijontzegging opgelegd van 10 jaar. 

Lees meer

De rechtbank Den Haag heeft op een 57-jarige man veroordeeld voor de moord op een supermarktmedewerker in de Albert Heijn op 20 juni 2023 in Den Haag. De rechtbank heeft de verdachte een celstraf opgelegd van 10 jaar en daarnaast tbs met dwangverpleging.

Lees meer

De rechtbank Noord-Nederland wees in 2022 vonnis in de zaak die in de media bekend is geworden als de Tindermoord. Een 27-jarige man is veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf en tbs met dwangverpleging voor moord op een 21-jarige Amerikaanse studente, voor poging tot doodslag op haar Nederlandse vriend, voor brandstichting en voor vernieling. 

Uitspraak rechtbank

Anne Faber
De 28-jarige Michael P. is door de rechtbank en in hoger beroep veroordeeld tot een gevangenisstraf van 28 jaar en tbs met dwangverpleging voor het in 2018 verkrachten, het van haar vrijheid beroven en doden van Anne Faber en het mishandelen van medewerkers van het Pieter Baan Centrum. De man lijdt aan een persoonlijkheidsstoornis met borderline en antisociale kenmerken. Ook is hij afhankelijk van alcohol, drugs en Ritalin.

De Hoge Raad verminderde de gevangenisstraf met 4 maanden. Lees meer op de bekende-zaakpagina over de zaak Anne Faber

Els Borst
Bart van U. is veroordeeld tot 8 jaar cel en tbs met dwangverpleging voor het doden van zijn oudste zus Loïs (in 2015) en Els Borst, minister van Staat (in 2014). Het hof acht in beide gevallen doodslag bewezen. Door zijn psychiatrische ziekte lijkt Van U. in een parallelle wereld te leven. In die andere wereld heeft hij zijn eigen zus om het leven gebracht. Lees meer op de bekende-zaakpagina over Bart van U.

 

Zoek in het uitsprakenregister

In het uitsprakenregister staan alle strafzaken sinds 2002 waarin de rechter tbs heeft opgelegd.

Zoek binnen het uitsprakenregister op ‘tbs’ en maak gebruik van de filters aan de linkerkant van het scherm. 

Infographic tbs

 
 

 

Vraag en antwoord

Wat is tbs? 

Tbs staat voor terbeschikkingstelling. Het is een maatregel die de rechter kan opleggen om de samenleving te beschermen als iemand een misdrijf heeft gepleegd terwijl hij leed aan een ernstige stoornis of gebrekkige ontwikkeling. Ga naar het uitgebreide antwoord op de vraag 'Wat is tbs?' op veelgestelde vragen

Wanneer legt de rechter tbs op? 

De rechter kan tbs (eventueel in combinatie met een gevangenisstraf) opleggen als aan 3 voorwaarden is voldaan. Lees verder over deze drie voorwaarden op veelgestelde vragen

Hoe vaak legt de rechter tbs op?

Over de afgelopen jaren:

  • 2016: 174 keer
  • 2017: 208 keer
  • 2018: 252 keer
  • 2019: 260 keer
  • 2020: 273 keer

 

Heeft u een vraag?

Voor meer informatie of hulp, bezoek de contactpagina. Daar vindt u antwoorden op veelgestelde vragen en informatie over hoe u ons kunt bereiken.