De Omgevingswet maakt onderscheid tussen de bekrachtigings- en schadeloosstellingsprocedure en de eigendomsoverdracht.

1. Bekrachtigingsprocedure bij de bestuursrechter
   De overheidsinstantie dient bij de bestuursrechter een verzoek in om goedkeuring (bekrachtiging) van het besluit tot onteigening (de onteigeningsbeschikking).
   
   Wat kunt u nu doen?
   Bent u het gedeeltelijk of helemaal niet eens met de onteigeningsbeschikking, dan kunt u dit laten weten aan de bestuursrechter.
   
   • Reageren bij de bestuursrechter
     
2. Schadeloosstellingsprocedure bij de civiele rechter
   De onteigenaar (meestal de overheid) vraagt aan de civiele rechter om schadeloosstelling vast te stellen. U krijgt hierover bericht.
   
   Wat kunt u nu doen?
   U kunt aan de rechter uw reactie laten weten.
   
   • Reageren bij de civiele rechter
     
3. Overdracht van de eigendom
   De onteigenaar is pas eigenaar van de grond als de notaris de onteigeningsakte in de openbare registers heeft ingeschreven.
   

Heeft de overheidsinstantie op 31 december 2023 of eerder een verzoek om onteigening ingediend bij de regering (de Kroon)? Dan geldt de Onteigeningswet (ook als de onteigeningsprocedure doorloopt in 2024 of daarna).

De onteigeningsprocedure volgens de Onteigeningswet bestaat uit 2 delen:

1. Administratieve procedure
   De overheidsinstantie vraagt aan de regering om een onteigeningsbesluit te nemen. Het ontwerp van dit besluit ligt 6 weken ter inzage binnen de gemeente.
   
   Wat kunt u nu doen?
   U mag als eigenaar uw mening geven over het ontwerpbesluit. Andere belanghebbenden, zoals huurders en pachters, mogen dat ook. Uiterlijk 6 maanden later volgt het onteigeningsbesluit (Koninklijk Besluit).
   
   
2. Onteigeningsprocedure bij de civiele rechter
   De overheidsinstantie stuurt u een dagvaarding. In de dagvaarding staat onder meer de oproep om bij de civiele rechter te komen, wat de overheidsinstantie wil onteigenen en welke schadevergoeding de overheidsinstantie u aanbiedt. 

Wat kunt u nu doen?
U kunt aan de rechter uw reactie laten weten. U bent verplicht om een advocaat in te schakelen.
Reageren bij de civiele rechter (dagvaardingsprocedure Onteigeningswet)