U heeft recht op informatie over het strafproces. Bijvoorbeeld:

• over de strafvervolging van de verdachte
• wanneer en waar de rechtszitting is
• de uitspraak
• of de verdachte of het Openbaar Ministerie in hoger beroep gaat
• of u schadevergoeding krijgt

Als slachtoffer of nabestaande van een ernstig misdrijf heeft u spreekrecht tijdens de zitting. Ook in een aantal andere gevallen kunt u spreekrecht hebben. Een advocaat of Slachtofferhulp Nederland kan u hierover meer informatie geven.

Wie mogen er spreken?

• Het slachtoffer.
  
• Maximaal 3 nabestaanden, dit mogen zijn: ouders, grootouders, kinderen, kleinkinderen, broers, zussen, nichten, neven, ooms en tantes, en ook pleeg- en stieffamilieleden met een nauwe band met het overleden slachtoffer.
  
• Wettelijk vertegenwoordigers van een minderjarig slachtoffer.
• Levensgezel en 1 ander familielid: als het slachtoffer/de nabestaande verstandelijk en/of lichamelijk niet in staat is om zelf te spreken.
• Een gemachtigde die namens het slachtoffer spreekt. Bijvoorbeeld een advocaat of een medewerker van Slachtofferhulp Nederland.

Heeft u schade door het strafbare feit? Dan kunt u een vergoeding voor schade vragen. In dat geval wordt u voor een deel procespartij. U voegt zich dan als benadeelde partij in het strafproces. U mag op de zitting uw eis toelichten. Slachtofferhulp Nederland of een advocaat kunnen u meer informatie geven over het verhalen van uw schade.

U mag iemand meenemen naar de zitting:

• Een advocaat
• Uw wettelijk vertegenwoordiger, bijvoorbeeld uw voogd
• Een persoon naar keuze, bijvoorbeeld een vriend, familielid of iemand van Slachtofferhulp Nederland

Zij kunnen u moreel steunen. Soms mogen zij ook vragen beantwoorden over uw eis voor een schadevergoeding.

Spreekt u niet goed Nederlands? Dan:

• kunt u het Openbaar Ministerie vragen om een tolk.
• mag u zelf een tolk meenemen naar de zitting.
• mag u vragen om vertalingen van documenten die gaan over uw strafzaak, zoals uw aangifte (processtukken). U vraagt dit vóór de zitting aan de officier van justitie en tijdens de zitting aan de rechter.

U mag in sommige gevallen:

• vragen om documenten te bekijken die horen bij het dossier van uw strafzaak (processtukken)
• vragen om kopieën van documenten uit het dossier van uw strafzaak (processtukken)
• toestemming vragen om documenten (processtukken) aan het dossier toe te voegen

De officier van justitie of de rechter mag uw verzoek weigeren. Dat doet de officier of de rechter bijvoorbeeld als hij getuigen wil beschermen. Of als hij vindt dat de opsporing in gevaar komt.

De meeste strafzittingen zijn openbaar. U mag dus iemand meenemen om u te steunen of te begeleiden. Bij openbare zittingen mag er ook publiek of pers aanwezig zijn.

De rechter kan beslissen dat een zitting niet openbaar is (achter gesloten deuren). Gaat het om een verdachte jonger dan 18 jaar? Dan is de zitting altijd achter gesloten deuren. Dat betekent dat bij de zitting geen publiek mag zijn. 

Als slachtoffer mag u er wel bij zijn, behalve als de rechter vindt dat dit om een bepaalde reden toch niet kan. De rechter heeft hierin altijd het laatste woord.

Medewerkers van Stichting Slachtofferhulp Nederland steunen u praktisch, juridisch of emotioneel. Zij helpen u bijvoorbeeld met het invullen van formulieren. Ook kunt u bij ze terecht voor een luisterend oor. Hulp van Slachtofferhulp Nederland is gratis.

Bent u slachtoffer van een ernstig gewelds- of zedenmisdrijf? Een misdrijf waar 8 jaar of meer gevangenisstraf op staat of een ander in de wet genoemd misdrijf? Dan is de rechtsbijstand van een advocaat gratis.