• 2016/36 Advies Rijkswet vaststellingsprocedure staatloosheid (pdf, 370,5 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Rijkswet vaststellingsprocedure staatloosheid (pdf, 166,8 KB)

In het wetsvoorstel wordt een procedure in het leven geroepen om staatloosheid vast te laten stellen door de rechter. In het wetsvoorstel wordt gekozen voor een privaatrechtelijke procedure in één feitelijke instantie bij de rechtbank Den Haag, met de mogelijkheid van cassatie bij de Hoge Raad.
De Raad is van mening dat de keuze voor een privaatrechtelijke procedure bij de rechtbank Den Haag een logische is, nu dit ook geldt voor de behandeling van zaken m.b.t. de Rijkswet op het Nederlanderschap. De keuze om de procedure te beperken tot één feitelijke instantie acht de Raad echter minder gelukkig. Dit omdat juist in dit soort zaken veel feitenonderzoek nodig is en het niet zelden om de vaststelling en de beoordeling van feiten zal gaan. Ook zal vaak naar buitenlands recht moeten worden gekeken, terwijl er in cassatie niet getoetst kan worden of het buitenlandse recht door de feitenrechter goed is toegepast. Ook plaatst de Raad vraagtekens bij de wenselijkheid van de keuze in het wetsvoorstel om het OM te horen. Tot slot vraagt de Raad zich af of de in het wetsvoorstel voorgestelde beslistermijn van zes maanden in dit soort zaken realistisch is. De Raad geeft er de voorkeur aan om voor deze zaken geen expliciete beslistermijn te noemen. De Raad verwacht dat dit wetsvoorstel substantiële werklastgevolgen heeft voor de Rechtspraak.

• 2016/35 Aanvullend advies wetsvoorstel aanpassing bijzondere strafvorderlijke procedures (pdf, 201 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Aanvullend advies wetsvoorstel aanpassing bijzondere strafvorderlijke procedures (pdf, 141,7 KB)

• 2016/34 Advies initiatiefwetvoorstel wijziging Vw 2000 i.v.m. het verankeren van het belang van het kind (pdf, 322,4 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies initiatiefwetvoorstel wijziging Vw 2000 i.v.m. het verankeren van het belang van het kind (pdf, 143,6 KB)

De Raad heeft begrip voor de grondgedachte achter het wetsvoorstel, echter hij is van mening dat de consequenties van dit wetsvoorstel onvoldoende doordacht zijn. Zo is het voorgestelde artikel 13a Vw2000 geformuleerd als een “ja, tenzij” bepaling en bevat het open normen. De begrippen “ernstig bedreigd” en “algemeen belang” zijn niet nader genormeerd en zullen daardoor moeilijk toetsbaar zijn. Daarnaast kunnen de consequenties van het wetsvoorstel voor de werklast, mede als gevolg van de verwachte aanzuigende werking, niet worden overzien.

• 2016/33 Advies Verzamelwet pensioenen 2017 (pdf, 266,8 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Verzamelwet pensioenen 2017 (pdf, 151,1 KB)

Het wetsvoorstel bevat een aantal technische en kleine beleidsmatige wijzigingen die verbetering van de pensioenwetgeving beogen. Eén van de in het Wetsvoorstel voorgestelde wijzigingen betreft een aanpassing van artikel 66 van de Wet op de rechterlijke organisatie (de ‘Wet RO’) strekkende tot gelijktrekking van het beroepsrecht van verantwoordingsorganen van beroepspensioenfondsen met dat van verantwoordingsorganen van pensioenfondsen in de zin van de Pensioenwet.

Het wetsvoorstel geeft geen aanleiding tot inhoudelijke opmerkingen. Het is logisch en consequent dat het beroepsrecht van verantwoordingsorganen van beroepspensioenfondsen gelijk wordt getrokken met dat van verantwoordingsorganen van pensioenfondsen in de zin van de Pensioenwet.

• 2016/32 Advies Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten (pdf, 354,2 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten (pdf, 195,4 KB)

Met dit Wetsvoorstel zal de huidige Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten 2002 geheel worden vervangen. Door middel van het Wetsvoorstel wordt beoogd de bevoegdheden van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (de AIVD en de MIVD) uit te breiden en te moderniseren, dit om het hoofd te kunnen bieden aan technologische en maatschappelijke ontwikkelingen en het toenemende dreigingsbeeld. Daarnaast worden er verscheidene bestaande praktijken en bijbehorende waarborgen vastgelegd. De beoogde modernisering van de bevoegdheden gaat gepaard met een inbreuk op grondrechten, waaronder het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Om de grondrechtelijke waarborgen te versterken, wordt in het Wetsvoorstel geprobeerd om de wettelijke waarborgen voor de inzet van bevoegdheden nauwgezet vast te leggen en zijn er in het Wetsvoorstel onder andere aanzienlijke wijzigingen doorgevoerd op het gebied van toezicht, zoals de inrichting van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (“de TIB”). Het belang van het Wetsvoorstel wordt onderkend, maar het Wetsvoorstel stuit in zijn huidige vorm echter op een aantal bezwaren, met name ten aanzien van de TIB. De Raad vraagt om rekenschap te geven van zijn opmerkingen tijdens de Kamerbehandeling.

• 2016/31 Advies Aanvullingswet Grondeigendom (pdf, 299 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Aanvullingswet Grondeigendom (pdf, 80,9 KB)

Het kabinet heeft voorgesteld om het instrumentarium voor grondeigendom integraal onderdeel te maken van de Omgevingswet. Het wetsvoorstel biedt een aantal specifieke instrumenten voor grondeigendom: onteigening, voorkeursrecht, stedelijke kavelruil en herverkaveling en kavelruil in het landelijk gebied. Het advies van de Raad concentreert zich op het onderdeel onteigening van het wetsvoorstel.

De Raad heeft ernstige bedenkingen bij de wijze waarop een en ander in het Wetsvoorstel is vorm gegeven en is van oordeel dat onvoldoende aandacht is besteed aan de waarborgen waarmee onteigening is en behoort te zijn omgeven. Indien er  geen gegarandeerde rechterlijke toets van het onteigeningsbesluit in het Wetsvoorstel wordt opgenomen, is de Raad van mening dat het Wetsvoorstel niet moet worden ingediend. In het advies wordt een voorstel gedaan ten aanzien van de wijze waarop deze gegarandeerde rechterlijke toets kan worden ingericht. Verder mist de Raad in het Wetsvoorstel en in de Memorie van Toelichting dat de bestuursrechter het onteigeningsbesluit vol dient te toetsen.

• 2016/30 Advies AMvB’s Omgevingswet (pdf, 531,9 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies AMvB’s Omgevingswet (pdf, 213,4 KB)

De 4 AMvB’s maken onderdeel uit van het vernieuwde stelsel voor het omgevingsrecht. Het nieuwe stelsel bestaat uit de Omgevingswet en vier (thans ter advisering voorliggende) daarbij horende AMvB’s. Met dit nieuwe stelsel kan volgens het kabinet, beter dan voorheen, worden ingespeeld op de dynamiek in de fysieke leefomgeving. De hoofdpunten uit het advies zijn:

• Bij de totstandkomingsprocedure van de omgevingsvergunning is de hoofdkeuze gemaakt dat zoveel mogelijk de reguliere voorbereidingsprocedure wordt gevolgd. Dit komt er, aldus te toelichting, in feite op neer dat de uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure alleen openstaan in geval van IPPC installaties. De Raad ziet de gemaakte keuze als een verschraling van de besluitvorming in het omgevingsrecht. 
• De Raad vindt dat de van het algemene uitganspunt afwijkende rechtsbescherming tegen het omgevingsplan, niet past binnen een modern omgevingsrecht. Hij is dan ook van mening dat beroep in twee instanties tegen het omgevingsplan mogelijk moet worden gemaakt.
• Het omgevingsplan heeft een ander karakter dan het huidige bestemmingsplan. Er is sprake van minder duidelijkheid op voorhand omdat het accent verlegd is naar het bieden van kaders waarbinnen de nodige flexibiliteit wordt geboden. Vanuit dit perspectief krijgt het vernietigingsberoep tegen het omgevingsplan minder relevantie dan het vernietigingsberoep tegen een bestemmingsplan.

• 2016/29 Advies conceptwetsvoorstel Wet bevordering mediation (pdf, 320,8 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking, zoals slechtzienden en blinden. (pdf, 257,1 KB)

• 2016/28 Advies Besluit vergoeding bewindvoerder schuldsanering i.v.m. aanpassing regeling voorschot op de bewindvoerderssubsidie (pdf, 20,5 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Besluit vergoeding bewindvoerder schuldsanering i.v.m. aanpassing regeling voorschot op de bewindvoerderssubsidie (pdf, 114 KB)

Het Besluit past de wijze aan waarop een bewindvoerder op grond van de Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp) een voorschot op zijn subsidie kan aanvragen. Er zijn hierin drie wijzigingen. Allereerst kan de bewindvoerder voortaan in één zaak meerdere voorschotten aanvragen. Ten tweede geschiedt de toekenning van een voorschot op de subsidie voortaan op aanvraag – in plaats van dat het voorschot automatisch wordt toegekend. Voorts is de hoogte van het voorschot niet langer dwingend voorgeschreven, zodat voortaan een voorschot kan worden toegekend dat mede is afgestemd op de behoefte van de bewindvoerder. Het Besluit geeft de Raad geen aanleiding tot het maken van inhoudelijke opmerkingen.

• 2016/27 Wijziging WOZ (pdf, 268,5 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Wijziging WOZ (pdf, 129,5 KB)

Met het wetsvoorstel wordt beoogd een oplossing te bieden voor de, thans nog niet adequaat geregelde rechtsbescherming ten aanzien van het tegengesteld belang dat er kan ontstaan tussen belanghebbenden in de Wet WOZ.
In zijn algemeenheid wordt de vraag gesteld of het wenselijk is een nieuw, ten opzichte van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (AWR) beperkter, belanghebbendebegrip te introduceren, nu de WOZ-waarde juist voor steeds meer doelen gebruikt wordt. Ook wordt de termijn waarbinnen een persoon die geen beschikking heeft gekregen, zijn verzoek om een beschikking bij gemeenteambtenaar moet indienen, te kort geacht.

• 2016/26 Advies herstel en afwikkeling van verzekeraars (pdf, 312,9 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies herstel en afwikkeling van verzekeraars (pdf, 193,5 KB)

Met het Wetsvoorstel wordt het wettelijk instrumentarium voor de afwikkeling van verzekeraars in financiële problemen herzien. Het Wetsvoorstel voorziet daartoe in nieuwe instrumenten en bevoegdheden voor de Nederlandse Bank. In geval van het faillissement van een verzekeraar voorziet het Wetsvoorstel in de mogelijkheid om nog voor de verificatievergadering te kunnen overgaan tot het verstrekken van een voorschot op de uitkering van de boedel. Het Wetsvoorstel heeft tot doel de belangen van polishouders bij een verzekeraar in financiële moeilijkheden zoveel mogelijk te beschermen.

Het belang van het wetsvoorstel wordt onderkend. Het wetsvoorstel stuit in zijn huidige vorm echter op een aantal bezwaren t.a.v. het voorstel van tussentijdse uitdeling van voorschotten op de uitkering van de boedel. De Raad vraagt om het wetsvoorstel op dit punt te verduidelijken dan wel aan te passen.

• 2016/25 Advies Wijzigingswet financiële markten (pdf, 216,4 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Wijzigingswet financiële markten (pdf, 202,5 KB)

• 2016/25a Aanvullend advies Wijzigingswet financiële markten (pdf, 197,1 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Aanvullend advies Wijzigingswet financiële markten (pdf, 144 KB)

• 2016/24 Advies wijziging Opiumwet (pdf, 21,5 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies wijziging Opiumwet (pdf, 71 KB)

Het wetsvoorstel tot wijziging van de Opiumwet (verruiming sluitingsbevoegdheid) leidt ertoe dat de burgemeester ook een last onder bestuursdwang kan opleggen als in een woning of lokaal of op een daarbij behorend erf voorwerpen of stoffen aanwezig zijn die bestemd zijn voor onder meer het telen of bereiden van drugs. Thans kan dit alleen als in woningen of lokalen drugs worden verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig zijn. De Raad heeft blanco geadviseerd.

• 2016/23 Advies vereenvoudiging beslagvrije voet (pdf, 55 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Advies vereenvoudiging beslagvrije voet (pdf, 220,7 KB)

• 2016/22 Advies Verzamelwet Veiligheid en Justitie (pdf, 30 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Verzamelwet Veiligheid en Justitie (pdf, 202,7 KB)

• 2016/21 Advies wetsvoorstel terugvordering staatssteun (pdf, 37,1 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies wetsvoorstel terugvordering staatssteun (pdf, 219,2 KB)

Het Wetsvoorstel biedt de grondslagen en regelingen voor de terugvordering van staatssteun, indien een besluit van de Europese Commissie (het Commissiebesluit) tot die terugvordering verplicht. Tegen deze besluiten staat beroep in eerste en enige aanleg open op het College van Beroep voor bedrijfsleven. De Raad is van mening dat er in deze zowel argumenten voor als tegen de in het Wetsvoorstel gemaakte keuze om af te wijken van het algemene uitgangspunt van rechtspraak in twee feitelijke instanties zijn. Hij verzoekt in de MvT een nadere onderbouwing te gegeven van die gemaakte keuze.

• 2016/20 Advies AMvB tarieven ambtshandelingen gerechtsdeurwaarders (pdf, 25,3 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies AMvB tarieven ambtshandelingen gerechtsdeurwaarders (pdf, 109,7 KB)

Het besluit strekt tot aanpassing van de tarieven in het Besluit tarieven ambtshandelingen en in het Besluit vergoeding bewindvoerders schuldsanering. Daarnaast worden enkele gebreken in de bijlage bij het Besluit verklaring derdenbeslag met dit Besluit hersteld. Tot slot wordt in het Besluit op het notarisambt de van overeenkomstige toepassing verklaring van het Besluit tenuitvoerlegging geldboeten op de tenuitvoerlegging van tuchtrechtelijke boetes geschrapt. Hiermee is het Centraal Justitieel Incasso Bureau niet langer de aangewezen instantie om namens de minister de aan notarissen opgelegde tuchtrechtelijke geldboeten te innen.
De Raad staat positief tegenover het voorstel om de aan notarissen opgelegde tuchtrechtelijke geldboeten binnen de Rechtspraak namens de minister van Veiligheid en Justitie te innen. De Raad verwacht geen substantiële werklastgevolgen ten gevolge van de voorgenomen wijziging.

• 2016/19a Advies Belastingplan 2017 (pdf, 299,4 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Belastingplan 2017 (pdf, 238,2 KB)

De Raad heeft advies uitgebracht inzake het pakket Belastingplan 2017. Dit is een totaalpakket aan wetsvoorstellen te weten:

• het Belastingplan 2017
• de Overige fiscale maatregelen 2017
• de Fiscale vereenvoudigingswet 2017
• de Wet uitfasering pensioenen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen
• de Wet fiscale maatregelen Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
• de Wet tijdelijk verlaagd tarief openbare laadpalen

Dit advies is gebaseerd op de consultatieversies van de wetsvoorstellen die in juni en juli 2017 aan de Raad ter advisering zijn aangeboden.

• 2016/19 Advies Wijziging Uitvoeringswetten Europese procedure geringe vorderingen en Europese betalingsbevelprocedure (pdf, 22,4 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Wijziging Uitvoeringswetten Europese procedure geringe vorderingen en Europese betalingsbevelprocedure (pdf, 109,4 KB)

Op 16 december 2015 is vastgesteld de Verordening (EU) 2015/2421 van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 861/2007 tot vaststelling van een Europese procedure voor geringe vorderingen en Verordening (EG) nr. 1896/2006 tot invoering van een Europese betalingsbevelprocedure (Verordening 2015/2421). Verordening 2015/2421 heeft tot doel de Europese geringe vorderingenprocedure sneller en eenvoudiger te maken en belemmeringen voor het gebruik hiervan weg te nemen. In Verordening 2015/2421 wordt onder meer het plafond van de Europese geringe vordering van € 2.000 verhoogd naar € 5.000. Hiermee wordt in het wetsvoorstel rekening gehouden en tevens wordt appel mogelijk gemaakt voor de nieuw toegevoegde vorderingen vanaf € 2.000. Verordening 2015/2421 maakt ook een elektronische stukkenwisseling mogelijk. Op dit punt is in het wetsvoorstel aansluiting gezocht bij het wetsvoorstel vereenvoudiging en digitalisering van procesrecht (34 059). Wanneer tegen een uitgevaardigd Europees betalingsbevel verweer wordt gevoerd en de procedure wordt voortgezet, kan deze voortzetting, behalve volgens de nationale passende procedure, ingevolge Verordening 2015/2421 ook volgens de regels van de Europese procedure voor geringe vorderingen plaatsvinden. In het Wetsvoorstel is de regeling over de voortzetting van de procedure met deze mogelijkheid aangevuld.

De Raad heeft kennisgenomen van het wetsvoorstel en ziet geen praktische bezwaren. Het wetsvoorstel geeft geen aanleiding tot het maken van inhoudelijke opmerkingen. De Raad verwacht ook geen substantiële werklastgevolgen voor de Rechtspraak.

• 2016/18 Advies AMvB breed moratorium  (pdf, 146,3 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies AMvB breed moratorium (pdf, 401,5 KB)

Het Besluit beoogt een tijdelijke afkoelingsperiode te introduceren die de schuldenaar en schuldhulpverlener de rust dient te geven om in samenspraak met de schuldeisers de nodige stappen te kunnen zetten om tot een stabiele financiële situatie te komen - het zogeheten ‘breed moratorium’. Het breed moratorium is een ultimum remedium: het is bedoeld voor situaties waarin de andere beschikbare instrumenten geen of onvoldoende soelaas bieden en het mag slechts ingezet worden als dit de realisatie van een financiële stabiele situatie bevordert.

Het idee van een breed moratorium spreekt in algemene zin aan, omdat het de mensen in een problematische schulden-situatie gelegenheid geeft heel snel te stabiliseren en zo iets aan de schulden te doen. Wat de Raad betreft is echter niet op voorhand duidelijk dat het huidige besluit dit zal bereiken. Het doel van de regeling is niet zozeer om de schulden op te lossen, maar om een stabiele schuldensituatie mogelijk te maken. Het is kennelijk nadrukkelijk niet bedoeld om de snellere toegang tot de Wsnp te bevorderen.
Het besluit beoogt uitvoering te geven aan de leden 2 en 3 van artikel 5 van de Wet op de gemeentelijke schuldhulpverlening (‘WGS’). Het besluit gaat in de visie van de Raad op cruciale onderdelen verder dan het in dat artikel genoemde stellen van nadere voorwaarden aan een afkoelingsperiode (lid 2) en aanwijzen van verplichtingen die de schuldenaar tijdens de afkoelingsperiode moet nakomen (lid 3). Nu het breed moratorium rechten en vrijheden van schuldeisers inperkt, rijst de vraag of dat niet in een wet in formele zin zou moeten worden geregeld. De Raad adviseert om het besluit in heroverweging te nemen en zijn reikwijdte te beperken tot de in de leden 2 en 3 van artikel 5 WGS genoemde onderwerpen, dan wel in de Nota van Toelichting uitgebreid in te gaan op de hier aan de orde gestelde problematiek.
Voor zover het besluit in zijn huidige vorm doorgang vindt, vraagt de Raad aandacht voor de in het advies van de Raad genoemde risico’s voor schuldenaren, schuldhulpverleners en gemeenten. Daarnaast vraagt de Raad om verduidelijking van de relatie tussen het breed moratorium en beschermingsbewind wegens problematische schulden en verduidelijking van de gegevensuitwisseling.

• 2016/17 Advies Goedkeuringswet 16e Protocol EVRM (pdf, 31 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Goedkeuringswet 16e Protocol EVRM (pdf, 187,7 KB)

• 2016/16 Wijziging Meststoffenwet in verband met de invoering van een stelsel van fosfaatrechten voor melkvee (pdf, 47,2 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Wijziging Meststoffenwet in verband met de invoering van een stelsel van fosfaatrechten voor melkvee (pdf, 100,7 KB)

Het Wetsvoorstel strekt tot invoering van een stelsel van fosfaatrechten (productierechten) voor melkvee, met als doel de beheersing van de productie van dierlijke mest. De Raad merkt op dat In het Wetsvoorstel een rechtsbeschermingsparagraaf ontbreekt. Omwille van de duidelijkheid wordt geadviseerd een rechtsbeschermingsparagraaf in het Wetsvoorstel op te nemen. Verder maakt de Raad opmerkingen over de knelgevallenregeling en de handhaving van het voorstelde nieuwe stelsel van fosfaatrechten.

• 2016/15 Advies Arbeidsvoorwaardenovereenkomst RM 2015-2016 (pdf, 17,6 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies Arbeidsvoorwaardenovereenkomst RM 2015-2016 (pdf, 129,9 KB)

• 2016/14 Advies wetsvoorstel geweldsaanwending opsporingsambtenaar (pdf, 69,3 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies wetsvoorstel geweldsaanwending opsporingsambtenaar (pdf, 281,1 KB)

• 2016/13 Advies wijziging Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren (pdf, 15,3 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van advies wijziging Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren (pdf, 87,2 KB)

De Regeling wordt aangevuld met een aantal thans ontbrekende ‘combinatiebeloningen’. Daarnaast wordt een bandbreedte in de indexeringsbepaling ingevoerd, zodat de beloningen niet bij elke minieme wijziging aangepast hoeven worden. De wijziging van de Regeling geeft de Raad geen aanleiding tot het maken van inhoudelijke opmerkingen.

• 2016/12 Advies wijziging van de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst (pdf, 93,3 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van advies wijziging van de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst (pdf, 208,8 KB)

Het Wetsvoorstel wijzigt Afdeling 5 van Titel 7 van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek inzake de geneeskundige behandelingsovereenkomst (de ‘WGBO’), waarin de rechtspositie van de patiënt is geregeld. Om de rechtspositie van de patiënt in de WGBO verder te verduidelijken en te versterken wordt voorgesteld om genoemde afdeling op een aantal punten te wijzigen. In deze afdeling wordt verduidelijkt dat de hulpverlener en de patiënt samen beslissen over een voorgenomen onderzoek en een voorgestelde behandeling. In samenhang daarmee wordt opgenomen dat de hulpverlener in het medisch dossier aantekening maakt van de toestemming van de patiënt voor een ingrijpende verrichting en dat de hulpverlener in het medisch dossier aantekening maakt van het feit dat de patiënt geheel of gedeeltelijk wilsonbekwaam wordt geacht. Ook wordt de bewaartermijn van het medisch dossier verlengd van vijftien naar twintig jaar, en wordt voorgesteld om het inzagerecht van nabestaanden in het medisch dossier na overlijden van de patiënt in de WGBO vast te leggen. Daarnaast voorziet het Wetsvoorstel in aanpassing van enkele met de WGBO overeenkomende bepalingen in de Jeugdwet.
De Raad kan zich vinden in wijziging van de WGBO vanuit het beginsel de rechten van de patiënt te versterken en de afhankelijkheidsrelatie tussen zorgverlener en patiënt te verminderen. Uitgangspunt in de relatie tussen zorgverlener en patiënt moet zijn dat deze gebaseerd is op vertrouwen. Het uitgangspunt van ‘samen beslissen’ ondersteunt de Raad dan ook, maar een vergaande overleg- en verantwoordingsplicht voor de zorgverlener kan dit vertrouwen juist ook weer in de weg staan. De Raad staat vanzelfsprekend buiten de hieraan ten grondslag liggende politieke afweging, maar is toch bezorgd over het risico van juridisering van de relatie hulpverlener-patiënt als (onbedoeld) effect van de vergaande formalisering van het ‘samen beslissen’. Gevreesd wordt dat meer vanuit conflict(vermijdend) denken zal worden geredeneerd, wat goed hulpverlenerschap niet ten goede zou kunnen komen.

• 2016/11 Besluit Beroep in Belastingzaken (pdf, 18,4 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van besluit Beroep in Belastingzaken (pdf, 77,7 KB)

• 2016/10 Besluit digitale processtukken Strafvordering (pdf, 57,8 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Besluit digitale processtukken Strafvordering (pdf, 146,3 KB)

• 2016/09 Advies aanvullingswetsvoorstellen bodem en geluid Omgevingswet (pdf, 53 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van advies aanvullingswetsvoorstellen bodem en geluid Omgevingswet (pdf, 112,5 KB)

Met de Omgevingswet is de stelselherziening van het omgevingsrecht in gang gezet. Een aantal inhoudelijke onderwerpen is niet in de Omgevingswet opgenomen en inbouw daarvan vereist aanvullingswetten. De ter advisering voorliggende aanvullingswetten wetsvoorstellen betreffen Bodem (vervanging van de Wet bodembescherming) en Geluid (vervanging van de Wet geluidhinder en hoofdstuk 11 van de Wet milieubeheer).

De Raad maakt in zijn advies opmerkingen over de onduidelijkheid in de paragrafen Rechtsbescherming in beide wetsvoorstellen. Ten aanzien van het aanvullingswetsvoorstel Geluid vraagt de Raad zich af of toevoeging van een nieuw instrument (het Geluidproductieplafond)  bijdraagt aan de kerndoelstelling van de Omgevingswet: het omgevingsrecht inzichtelijker en eenvoudiger maken voor diegene die hierbij betrokken zijn. Ook had het volgens de Raad in de rede gelegen dat in de MvT uitgebreider zou zijn ingegaan op het bestaande instrumentarium en waarom dit in de Omgevingswet niet meer nodig is.

• 2016/08 Advies aanpassing Awb n.a.v. evaluatie van de regeling bestuursrechtelijke geldschulden en het Besluit buitengerechtelijke kostenwetsvoorstel bestuurlijke geldschuldsanering (pdf, 45,9 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies aanpassing Awb n.a.v. evaluatie van de regeling bestuursrechtelijke geldschulden en het Besluit buitengerechtelijke kostenwetsvoorstel bestuurlijke geldschuldsanering (pdf, 216,1 KB)

Doel van het Wetsvoorstel is om de eenvoud en uniformiteit, die met de geldschuldentitel in de Awb worden nagestreefd, in sterkere mate te bereiken. Voor bestuursorganen wordt de mogelijkheid gecreëerd om de betaling van voorschotten op te schorten. Ook wordt het mogelijk om de verjaringstermijn van verbeurde dwangsommen op te schorten, waardoor de positie van derden bij de inning van verbeurde dwangsommen wordt versterkt.
Het Besluit geeft een nadere normering van de maximumbedragen aan buitengerechtelijke kosten die in rekening kunnen worden gebracht bij tenuitvoerlegging van dwangbevelen.
De Raad heeft geen bezwaren tegen het Wetsvoorstel, maar geeft de Minister in overweging het Wetsvoorstel op de in dit advies genoemde onderdelen te verduidelijken dan wel aan te passen.

• 2016/07 Advies modernisering Wet modernisering elektronisch verkeer (pdf, 39,4 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies modernisering Wet modernisering elektronisch verkeer (pdf, 168,1 KB)

• 2016/06 Advies wetsvoorstel wijziging financieringsstelsel kinderopvang  (pdf, 55,9 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van advies wetsvoorstel wijziging financieringsstelsel kinderopvang (pdf, 325,3 KB)

Het huidige systeem van de kinderopvangtoeslag is volgens het kabinet ingewikkeld en zorgt voor veel onzekerheid bij ouders. Het kabinet wil de financiering van de kinderopvang vereenvoudigen. In dit wetsvoorstel wordt een nieuwe financieringswijze van kinderopvanginstellingen uitgewerkt. Hiermee wordt, naast eenvoud en zekerheid voor ouders ook beoogd de complexiteit van het stelsel te beperken en het stelsel minder gevoelig te maken voor fouten en fraude.
Het volgende financieringsstelsel wordt voorgesteld. Tussen ouders en kinderopvangorganisatie wordt – net als in het huidige stelsel - een kinderopvangovereenkomst gesloten waarin afspraken worden opgenomen met betrekking tot de af te nemen kinderopvang. DUO wordt in plaats van BD/T de uitvoerder van de financiering. De kinderopvangorganisatie doet een aanvraag bij DUO voor het recht op een kinderopvangvergoeding voor de kosten van de kinderopvang voor het betreffende kind. DUO neemt een besluit naar aanleiding van de aanvraag. Dit besluit wordt naar de kinderopvangorganisatie en - in afschrift - naar de ouders (als belanghebbenden) gestuurd. Gelijktijdig met het bepalen van het recht op kinderopvangvergoeding, worden door DUO de gegevens verzameld die nodig zijn voor het vaststellen van de eigen bijdrage. Het geschatte inkomen van de ouders fungeert in het nieuwe systeem niet meer als uitgangspunt. Voor de vaststelling van de eigen bijdrage zal worden uitgegaan van het jaarinkomen in jaar t-2. Van de toepassing van dit peiljaar kan onder bepaalde voorwaarden op verzoek van de ouders worden afgeweken (verzoek tot peiljaarverlegging). DUO stelt de eigen bijdrage vast per beschikking die naar de ouders wordt gestuurd.

De Raad stelt in zijn advies vragen over de eigen bijdrage en merkt op dat er een rechtsbeschermingsparagraaf in het wetsvoorstel ontbreekt. Zeker nu er door het voorgestelde systeem meer en andere juridische relaties ontstaan, is daar behoefte aan. Tot slot merkt de Raad op dat hij van is van mening dat het in het voorgestelde systeem meer passend is om de Centrale Raad van Beroep (CRvB) in plaats van de ABRvS aan te wijzen als hoger beroepsinstantie. De Raad verwacht in de eerste jaren een toename in werklast die zorgt voor extra kosten van ruim € 2,5 miljoen. Daarna verwacht de Raad een structurele toename in werklast waarvan de extra kosten ruim € 1,5 miljoen bedragen.

• 2016/05 Advies Wetsvoorstel modernisering faillissementsprocedure (pdf, 183,4 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies-Wetsvoorstel-modernisering-faillissementsprocedure (pdf, 308,6 KB)

Het wetsvoorstel beoogt de faillissementsprocedure meer in overeenstemming te brengen met de technische ontwikkelingen en mogelijkheden van de digitale tijd. Voorts beoogt het wetsvoorstel verbetering van het beheer van het vermogen van de failliet (de faillissementsboedel) en de versnelling van de afwikkeling van het faillissement. Daarnaast beoogt het wetsvoorstel te voorzien in meer maatwerkmogelijkheden binnen het faillissement, met name bij grotere faillissementen. 

De Raad is positief over het voornemen om de faillissementsprocedure meer in overeenstemming te brengen met de technische ontwikkelingen en mogelijkheden van de digitale tijd. De toegevoegde waarde van enkele andere voorstellen – waaronder de mogelijkheid tot benoeming van meerdere RC’s per faillissement, de mogelijkheid om meer dan 3 leden te benoemen tot de schuldeiserscommissie, onverwijlde (gedeeltelijke) publicatie langs elektronische weg dan wel opname in het CIR van nader bij AMvB aan te wijzen beschikkingen en afschaffing van de voorafgaande toestemming door de RC voor de verkoop van goederen uit de boedel bij kleine inventarissen - is naar de mening van de Raad echter beperkt. Voorts zullen veel van de voorgestelde artikelen leiden tot een aanzienlijke verzwaring van de werklast voor m.n. RC’s en de juridische ondersteuning. Hierbij past wel de kanttekening dat de extra kosten bij de Rechtspraak gering zijn in vergelijking met de beoogde maatschappelijke baten.

• 2016/04 Advies initiatiefwetsvoorstel strafbaarstelling verheerlijking terrorisme (pdf, 77,1 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies initiatiefwetsvoorstel strafbaarstelling verheerlijking terrorisme (pdf, 207,1 KB)

• 2016/03 Advies uitvoeringsregelingen natuurbescherming (pdf, 42,7 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies uitvoeringsregelingen natuurbescherming (pdf, 122,4 KB)

Het besluit en de regeling geven uitvoering aan de Wet natuurbescherming (Staatsblad 2016, 34). Deze wet voorziet op een aantal punten in het stellen van regels bij of krachtens algemene maatregel van bestuur of ministeriële regeling. De Raad heeft in een eerder stadium geadviseerd over de Wet natuurbescherming  (2011) en heeft recentelijk een nader advies met een aangepaste werklastparagraaf uitgebracht (2016).
In het advies worden opmerkingen gemaakt over de relatieve competentie en de wijze waarop de bestuurlijke boete is vormgegeven.

• 2016/02 Advies aanpassing bijzondere procedures van strafvorderlijke aard (pdf, 62,4 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Advies aanpassing bijzondere procedures van strafvorderlijke aard (pdf, 322,5 KB)

• 2016/01 Aanvullend advies Wet natuurbescherming (pdf, 32,3 KB)
• Toegankelijke tekst voor mensen met een visuele beperking van Aanvullend advies Wet natuurbescherming (pdf, 202,8 KB)

Na de advisering door de Raad is het indertijd ter advisering voorgelegde concept Wetsvoorstel Natuur aangepast in die zin dat niet alle beroepen tegen de bedoelde besluiten in eerste en enige aanleg bij de Afdeling terecht komen, maar dat rechtspraak in twee instanties zal plaatsvinden. De Raad is zeer verheugd dat zijn advies op dit punt is overgenomen. Tegen besluiten op grond van de voorgestelde wet is nu in eerste aanleg beroep bij de rechtbanken mogelijk en hoger beroep kan worden ingesteld bij de ABRvS. Nu echter indertijd het gewijzigde Wetsvoorstel niet nogmaals aan de Raad ter advisering is voorgelegd, worden in de bijgaand aanvullend advies de werklastconsequenties van deze wijziging opgenomen. De werklastgevolgen van het ingediende en inmiddels door de Eerste Kamer aangenomen Wetvoorstel bedragen ongeveer 7 euro ton per jaar.