Laden...

Direct naar inhoud Direct naar zoekformulier

Slachtoffer

Dit is een afdruk van een pagina op Rechtspraak.nl. Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (http://www.rechtspraak.nl). Deze pagina is geprint op 01-01-1970.

Slachtoffer

Wat kunt u verwachten in de rechtszaal, wat zijn uw rechten en wie kan u helpen?

Heeft u aangifte gedaan van bedreiging, misbruik, beroving of een ander strafbaar feit? Mogelijk wordt er een verdachte aangehouden en start er een strafproces. Als slachtoffer heeft u een aantal rechten.

Wat kunt u in de rechtbank verwachten?

Bent u slachtoffer of nabestaande van een slachtoffer? Dan is dat een ingrijpende gebeurtenis, die veel invloed heeft op uw leven. Daarbovenop kan het meemaken van het strafproces heftig zijn. De medewerkers van de rechtbank of het gerechtshof houden daar zoveel mogelijk rekening mee. Elk gerecht heeft daartoe speciale voorzieningen voor de opvang van slachtoffers

Bekijk de slachtoffervoorzieningen per rechtbank of gerechtshof

 

Rechter Lieneke de Klerk vertelt

Wat kunt u verwachten als u als slachtoffer uw rechtszaak bezoekt? Rechter Lieneke de Klerk legt het uit.

 

Wat zijn uw rechten

Als slachtoffer heeft u de volgende rechten in het strafproces:

 

Informatie over het strafproces

U heeft recht op informatie over het strafproces. Bijvoorbeeld:

  • over de strafvervolging van de verdachte
  • wanneer en waar de rechtszitting is
  • de uitspraak
  • of de verdachte of het Openbaar Ministerie in hoger beroep gaat
  • of u schadevergoeding krijgt
Persoonsgegevens van een slachtoffer, zoals het adres of telefoonnummer, komen alleen in het strafdossier als dat nodig is voor de beslissing van de rechter. Zo krijgen verdachten, veroordeelden of andere procesdeelnemers niet onnodig toegang tot privégegevens. 

Spreekrecht

U kunt bericht krijgen van het Openbaar Ministerie dat u spreekrecht heeft. U mag dan tijdens de strafzitting vertellen wat het ernstige strafbare feit met u heeft gedaan.

Schadevergoeding vragen

Heeft u schade door het strafbare feit? Dan kunt u een vergoeding voor schade vragen. In dat geval wordt u voor een deel procespartij. U voegt zich dan als benadeelde partij in het strafproces. U mag op de zitting uw eis toelichten. Slachtofferhulp Nederland of een advocaat kunnen u meer informatie geven over het verhalen van uw schade.

Steun tijdens de zitting

U mag iemand meenemen naar de zitting:

  • Een advocaat
  • Uw wettelijk vertegenwoordiger, bijvoorbeeld uw voogd
  • Een persoon naar keuze, bijvoorbeeld een vriend, familielid of iemand van Slachtofferhulp Nederland

Zij kunnen u moreel steunen. Soms mogen zij ook vragen beantwoorden over uw eis voor een schadevergoeding.

 

Tolk en vertaling

Spreekt u niet goed Nederlands? Dan:

  • kunt u het Openbaar Ministerie vragen om een tolk.
  • mag u zelf een tolk meenemen naar de zitting.
  • mag u vragen om vertalingen van documenten die gaan over uw strafzaak, zoals uw aangifte (processtukken). U vraagt dit vóór de zitting aan de officier van justitie en tijdens de zitting aan de rechter.
 

Processtukken bekijken en toevoegen

U mag in sommige gevallen:

  • vragen om documenten te bekijken die horen bij het dossier van uw strafzaak (processtukken)
  • vragen om kopieën van documenten uit het dossier van uw strafzaak (processtukken)
  • toestemming vragen om documenten (processtukken) aan het dossier toe te voegen

De officier van justitie of de rechter mag uw verzoek weigeren. Dat doet de officier of de rechter bijvoorbeeld als hij getuigen wil beschermen. Of als hij vindt dat de opsporing in gevaar komt.

 

Rollen van het slachtoffer in de rechtszaal

infographic een grafische weergave van de rollen van een slachtoffer  
 
 
 
 

 

  • Procespartij: Eist een schadevergoeding voor geleden schade.
  • Procesdeelnemer: Maakt gebruik van het spreekrecht, zelf of door een gemachtigde. Treedt op als getuige.
  • Belangstellende: Volgt de strafzaak in de rechtbank, kan gebruik maken van speciale voorzieningen.

Zitting bijwonen

Komt u naar de zitting? Meld dit dan aan de balie meteen nadat u binnenkomt. Dan kunt u gebruikmaken van de speciale voorzieningen voor de opvang van slachtoffers. Die verschillen per gerecht. Kijk daarvoor op de pagina Slachtoffervoorzieningen per rechtbank of gerechtshof.

Voor- en nadelen bij de zitting zijn

Als slachtoffer of nabestaande kunt u bij de strafzitting zijn. Dat kan voor u voor- en nadelen hebben, bijvoorbeeld omdat u de verdachte ziet. Dit kunt u bespreken met Slachtofferhulp Nederland.

 

Openbare zitting

De meeste strafzittingen zijn openbaar. U mag dus iemand meenemen om u te steunen of te begeleiden. Bij openbare zittingen mag er ook publiek of pers aanwezig zijn.

 

Achter gesloten deuren

De rechter kan beslissen dat een zitting niet openbaar is (achter gesloten deuren). Gaat het om een verdachte jonger dan 18 jaar? Dan is de zitting altijd achter gesloten deuren. Dat betekent dat bij de zitting geen publiek mag zijn. 

Als slachtoffer mag u er wel bij zijn, behalve als de rechter vindt dat dit om een bepaalde reden toch niet kan. De rechter heeft hierin altijd het laatste woord.

 

Verschijningsplicht verdachte

Een verdachte is in principe niet verplicht om naar de zitting te komen. Maar in sommige gevallen moet de verdachte wel komen. Dit is het geval bij bepaalde ernstige misdrijven, zoals ernstige gewelds- of seksuele misdrijven.

Dit geeft slachtoffers en nabestaanden de kans om te vertellen wat het misdrijf voor hen voor gevolgen had. En de rechter en de officier van justitie kunnen de verdachte dan vragen stellen om achter de waarheid te komen.

De verschijningsplicht geldt alleen als:

  • de verdachte in voorlopige hechtenis zit
  • de verdachte al vastzit voor een ander strafbaar feit

De rechter kan beslissen dat de verdachte niet hoeft te komen, als daar belangrijke redenen voor zijn voor de verdachte of iemand anders die betrokken is bij de zaak. Bijvoorbeeld als de veiligheid van het slachtoffer of een getuige in gevaar is. Als u als slachtoffer hele goede redenen heeft om de verdachte niet te willen zien, kunt u bezwaar maken tegen de aanwezigheid van de verdachte.

Als de verschijningsplicht geldt, geldt die alleen voor de inhoudelijke zitting. Voor pro forma- of regiezittingen geldt de verschijningsplicht niet.

 

 

Wie kan u steunen?

De Rechtspraak is onafhankelijk. Daarom kunnen de medewerkers van de rechtbanken en gerechtshoven u geen inhoudelijk advies geven over de inhoud van het proces. Wel kunt u praktische vragen stellen, bijvoorbeeld over het verloop van het proces.

De volgende organisaties en personen kunnen u ondersteunen:

Politie en Openbaar Ministerie

Het Slachtofferloket Politie begeleidt slachtoffers tijdens het politieonderzoek. Daarna gaat een zaak naar het Openbaar Ministerie (OM). Daar kunt u terecht bij het Informatiepunt Slachtoffers. Politie en OM werken nauw samen met Slachtofferhulp Nederland en het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Soms kunt u uw zaak ook volgen op Mijnslachtofferzaak. Als dit mogelijk is, ontvangt u hierover bericht.

 

Slachtofferhulp Nederland

Medewerkers van Stichting Slachtofferhulp Nederland steunen u praktisch, juridisch of emotioneel. Zij helpen u bijvoorbeeld met het invullen van formulieren. Ook kunt u bij ze terecht voor een luisterend oor. Hulp van Slachtofferhulp Nederland is gratis.

Advocaat

Bent u slachtoffer van een ernstig gewelds- of zedenmisdrijf? Een misdrijf waar 8 jaar of meer gevangenisstraf op staat of een ander in de wet genoemd misdrijf? Dan is de rechtsbijstand van een advocaat gratis.

 


Zie ook:

Meer weten:

Heeft u een vraag?

Voor meer informatie of hulp, bezoek de contactpagina. Daar vindt u antwoorden op veelgestelde vragen en informatie over hoe u ons kunt bereiken.