Laden...

Voorlopige hechtenis

Dit is een afdruk van een pagina op Rechtspraak.nl. Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (http://www.rechtspraak.nl). Deze pagina is geprint op 01-01-1970.

Skip Navigation LinksHome > Onderwerpen > Voorlopige hechtenis

Voorlopige hechtenis betekent dat u als verdachte vastzit in een cel terwijl u wacht op de uitspraak van de rechter in uw strafzaak. De voorlopige hechtenis volgt na de inverzekeringstelling bij de politie en bestaat uit twee delen: bewaring en de gevangenhouding of gevangenneming.


Inhoud


De fases van voorlopige hechtenis

Als de officier van justitie u na de inverzekeringstelling langer wil vasthouden, dan kunt u in voorlopige hechtenis komen. De voorlopige hechtenis bestaat uit een aantal fasen:

Fase 1: Bewaring

  • De rechter-commissaris neemt dit besluit.
  • Deze duurt maximaal 14 dagen.
  • U zit in een huis van bewaring of politiebureau.

Fase 2: Gevangenhouding

Wil de officier van justitie u, na de eerste fase, langer in voorlopige hechtenis houden? Dan vraagt hij de rechtbank om uw gevangenhouding te bevelen. Deze vindt plaats in het huis van bewaring. Zodra een strafrechter de zaak in behandeling neemt, kan dit ook in de gevangenis zijn.

Goed om te weten

Mocht u van de officier van justitie eerder in vrijheid het verloop van uw strafzaak afwachten? Maar vindt deze het later toch nodig u vast te laten zitten, tot er een uitspraak in uw strafzaak is? Dan heet dit gevangenneming.

Protesteren tegen de voorlopige hechtenis

 

Niet eens met beslissing van rechter

Bent u het niet eens met een beslissing tot gevangenhouding of gevangenneming? Dan kunt u in hoger beroep gaan.

Tip

Wilt u eerst weten wanneer en hoe een rechter beslist over uw voorlopige hechtenis? Leest u dan hieronder verder.

Wilt u een opheffing of onderbreking?

Wilt u een opheffing of onderbreking? U kunt de rechter vragen om een lopende bewaring of gevangenhouding:

  • helemaal stop te zetten (opheffen)
  • voor korte tijd te onderbreken (schorsen)

U kunt dit verzoek op elk moment tijdens de fasen van de bewaring of gevangenhouding doen.

 

Advocaat nodig?

In voorlopige hechtenis kunt u een advocaat ‘toegevoegd’ krijgen. Dit is niet verplicht, maar uw keuze als verdachte. De advocaat kan namens u protesteren.

 

Een rechter beslist over de voorlopige hechtenis

Een rechter beslist over bewaring of gevangenhouding/gevangenneming. Lees hieronder welke de rechter de beslissing neemt en hoe.

 

>Alles uitklappen
  • De officier van justitie vraagt de rechter-commissaris van de rechtbank om een bevel tot bewaring. U  moet dan als verdachte voorkomen bij de rechter-commissaris en kunt zijn vragen beantwoorden. Na de zitting beslist de rechter-commissaris of u in bewaring komt. U zit dan 14 dagen vast.

    Verdachte is jonger dan 18 jaar

    Dan is altijd een kinderrechter betrokken bij de beslissing tot voorlopige hechtenis. Bij een beslissing over bewaring is de rechter-commissaris een kinderrechter.

    • Na afloop van de bewaring: de officier van justitie kan aan de raadkamer van de rechtbank (meerdere rechters) vragen om een bevel tot gevangenhouding.
    • Was u eerder op vrije voeten, maar wil de officier van justitie dat u vast komt te zitten? Dan vraagt hij de raadkamer om een bevel tot gevangenneming.

    U moet als verdachte voorkomen bij de raadkamer en kunt hun vragen beantwoorden. Na de zitting beslist de raadkamer of:

    • een bevel tot gevangenhouding (of gevangenneming) wordt gegeven
    • voor welke periode dat is (30 tot 90 dagen)

    Geeft de raadkamer een bevel voor 30 tot 60 dagen? Dan kan de raadkamer vlak voor het bevel afloopt, op verzoek van de officier van justitie, de gevangenhouding (steeds) verlengen. Dit kan tot een totaal van maximaal 90 dagen gevangenhouding is bereikt.

    Verdachte is jonger dan 18 jaar

    Dan is altijd een kinderrechter betrokken bij de beslissing tot voorlopige hechtenis. In de raadkamer is minimaal 1 kinderrechter vertegenwoordigd.

  • De officier van justitie moet binnen de periode van de maximaal 90 dagen gevangenhouding besluiten of hij:

    Als uw zaak naar de strafrechter gaat

    Dan moet de strafrechter, binnen de periode van maximaal 90 dagen gevangenhouding, het vervolg van uw voorlopige hechtenis tijdens een zitting behandelen. De rechter beslist of:

    • het nodig is uw gevangenhouding te verlengen en u dus blijft vastzitten, of
    • dat u in vrijheid de behandeling van uw strafzaak kunt afwachten
    De rechtbank kan een pro-formazitting organiseren waarop de rechter beslist over de voorlopige hechtenis. Het kan ook voorkomen dat hij hierover beslist tijdens:
     
    • de regiezitting, waarbij de rechter bespreekt hoe het gaat met het onderzoek 
    • de zitting waarbij de rechter uw strafzaak ook inhoudelijk behandelt

    Welke strafrechter?

    Is in een strafzaak sprake van voorlopige hechtenis en zit de verdachte al 90 dagen vast? Dan gaat het meestal om een ingewikkelder en zwaardere zaak die meer onderzoek vraagt. Deze strafzaken gaan vaak naar een meervoudige kamer (3 rechters). Lees meer over de soorten strafrechters.

    Strafrechter beslist steeds om de 90 dagen over verlenging

    Een rechter moet, zolang het onderzoek in uw strafzaak nog loopt en uw zaak dus nog niet inhoudelijk wordt behandeld, steeds binnen 90 dagen opnieuw beslissen over het verlengen van de gevangenhouding. Dit betekent dus dat steeds elke 90 dagen een (pro-forma)zitting plaatsvindt.

  • Een rechter let op verschillende factoren, die van zaak tot zaak verschillen. Enkele voorbeelden:

    • De verdenking tegen de verdachte moet stevig zijn.
    • Er moet sprake zijn van een misdrijf waarvoor voorlopige hechtenis is toegestaan en - bij vluchtgevaar - van een misdrijf waar gevangenisstraf op staat. Welke misdrijven dat zijn staat in de wet.
    • Er moet sprake zijn van vluchtgevaar, een feit waardoor de rechtsorde ernstig is geschokt (een grote schok / veel boosheid in maatschappij over wat is gebeurd), kans op recidive of een onderzoeksbelang (bijvoorbeeld voorkomen dat u, als u op vrije voeten bent, het onderzoek verstoort).

    Verder probeert de rechter te vermijden dat de voorlopige hechtenis langer duurt dan de straf die naar verwachting uiteindelijk zal worden opgelegd.


    Speciale richtlijnen voor verdachten jonger dan 18 jaar

    Een rechter zet een jongere zo min mogelijk vast en streeft er anders naar de voorlopige hechtenis zo kort mogelijk te laten duren. Verder kijkt de rechter of een minder heftige vorm van vastzitten mogelijk is, zoals:

    • Elektronisch toezicht (de jongere mag het huis niet uitkomen)
    • Nachtdetentie (de jongere is alleen 's nachts gevangen)

    Meer informatie staat in de nota Aandachtspunten en aanbevelingen voorlopige hechtenis in jeugdstrafzaken.

 

Voorlopige hechtenis nadat een strafrechter heeft besloten over uw strafzaak

De strafrechter neemt een besluit over uw strafzaak.

Bij vrijspraak

Als de strafrechter u heeft vrijgesproken, dan stopt de voorlopige hechtenis. U kunt een schadevergoeding vragen voor de periode dat u in voorlopige hechtenis heeft gezeten.

Bij een veroordeling

Heeft de strafrechter u veroordeeld? Dan zijn er wat betreft uw voorlopige hechtenis 2 mogelijkheden:

  • U en de officier van justitie accepteren de uitspraak

    Dan stopt de fase gevangenhouding. Als de rechter u een gevangenisstraf oplegt, betekent dat overigens niet dat u dan vrijkomt. Wel trekt de rechter uw voorarrest (dus de dagen die u vóór de uitspraak al vastzat) van deze straf af. Blijft na aftrek van het voorarrest nog een gevangenisstraf over? En zat u nog vast in het huis van bewaring? Dan wordt u naar de gevangenis overgebracht.
    Ook wanneer u een taakstraf krijgt, houdt de rechter rekening met het voorarrest. De rechter trekt dan voor elke dag dat u vastzat, een paar uur van uw taakstraf af.

  • U of de officier van justitie accepteert de uitspraak niet.

    Gaat u in hoger beroep of in cassatie? Of doet de officier van justitie dit? Dan kan het zijn dat uw gevangenhouding langer doorloopt. Lees hieronder verder voor meer informatie.

>Alles uitklappen
  • Bij een hoger beroep zal ook steeds opnieuw over de voorlopige hechtenis besloten worden.

    Gevangenhouding

    Besloot de strafrechter u te veroordelen? Dan zorgt hij dat uw gevangenhouding (nog maximaal 60 dagen na zijn beslissing) doorloopt. Want als u of de officier van justitie in hoger beroep wil gaan bij het gerechtshof, moet het hof voldoende tijd hebben om een nieuw bevel tot gevangenhouding af te geven. Dit doet het hof op vordering van de officier van justitie.

    Gevangenneming

    Mocht u op vrije voeten uw vervolging afwachten? Maar wil de officier van justitie dat u in afwachting van de behandeling uw strafzaak in hoger beroep vastzit? Dan kan hij het gerechtshof vragen om een bevel tot gevangenneming.

  • Gevangenhouding

    Heeft het gerechtshof uitspraak gedaan? En gaat u of de officier van justitie in cassatie? De gevangenhouding loopt vanzelf door, waardoor de Hoge Raad geen nieuw bevel tot gevangenhouding hoeft af te geven.

    Gevangenneming

    Mocht u eerder op vrije voeten uw vervolging afwachten? Maar wil de officier van justitie dat u tijdens de cassatiefase vastzit? Dan kan hij het gerechtshof vragen om een bevel tot gevangenneming.

  • Gevangenhouding

    Vernietigt de Hoge Raad de uitspraak van het gerechtshof? Dan verwijst de Hoge Raad uw zaak terug en moet het (of een ander) gerechtshof uw strafzaak opnieuw behandelen. De Hoge Raad zorgt dan dat uw gevangenhouding (nog maximaal 30 dagen na zijn beslissing) doorloopt. Zo heeft het hof voldoende tijd om een bevel tot gevangenhouding af te geven. Dit doet het hof op verzoek van de officier van justitie.

    Gevangenneming

    Mocht u eerder op vrije voeten uw vervolging afwachten? Maar wil de officier van justitie dat u in gevangenneming komt, als het gerechtshof het hoger beroep opnieuw behandelt? Dan kan de officier van justitie het gerechtshof vragen om een bevel tot gevangenneming.

Vraag en antwoord

Wanneer kan ik een verzoek om de voorlopige hechtenis te schorsen indienen?

U kunt op elk moment tijdens de voorlopige hechtenis een verzoek tot schorsing indienen. Dit kan mondeling tijdens de zitting en schriftelijk als u het tussentijds wilt indienen.

Hoe lang duurt het voordat de schorsing ingaat?

Dit is afhankelijk van het moment waarop u het verzoek indient en de reden van het verzoek. Meestal volgt 1 dag na de zitting de beslissing en kan de schorsing die dag of enkele dagen daarna ingaan. Soms duurt het langer omdat u als onderdeel van de schorsing moet worden opgenomen in een behandelinstelling.

Wat kost de procedure om de voorlopige hechtenis te schorsen?

Als u in voorlopige hechtenis zit, krijgt u een advocaat toegevoegd. Sinds 1 maart 2017 is deze bijstand niet altijd meer kosteloos. Als u in staat bent een advocaat te betalen en u wordt onherroepelijk veroordeeld, dan kunnen deze kosten op u worden verhaald. Als u een advocaat kiest die niet werkt op basis van een toevoeging of met wie u afspreekt dat hij van de toevoeging geen gebruik maakt, betaalt u de kosten zelf.

Heeft u een vraag?

Voor meer informatie of hulp, bezoek de contactpagina. Daar vindt u antwoorden op veelgestelde vragen en informatie over hoe u ons kunt bereiken.