Enkele belangrijke garanties voor kwaliteit zijn al ingebouwd in de rechtspraak. Daarmee verbetert de rechtspraak zichzelf. Beide partijen in een rechtszaak kunnen:

• de uitspraak van de rechter aanvechten in hoger beroep en cassatie 
• de rechter wraken als ze denken aanwijzingen te hebben dat de rechter partijdig is
• een klacht indienen over de manier waarop ze behandeld zijn tijdens de rechtszaak

De Rechtspraak wil de duur van rechtszaken, de zogenaamde doorlooptijd, verkorten en rechtzoekenden beter informeren over de verschillende stappen tijdens een rechtszaak, zodat zij weten hoe de procedure verloopt en wanneer ze een uitspraak krijgen. Samen werken de gerechten de komende jaren aan ‘tijdige rechtspraak’.

In 2016 lichtte een onafhankelijke visitatiecommissie onder leiding van Pauline Schuyt, hoogleraar sanctierecht en straftoemeting, het systeem van Permanente Educatie door. De commissie keek ook naar de nieuwe rechtersopleiding (werkenbijderechtspraak.nl).

Opleidingen maken onderdeel uit van het kwaliteitsbeleid van de Rechtspraak. Om de kwaliteit van rechtspraak op peil te houden, heeft iedere rechter en juridisch medewerker het recht jaarlijks 30 uur (of minstens 90 uur in 3 jaar) aan opleiding en/of bijscholing te besteden. In januari 2014 startte de nieuwe rechtersopleiding. In het rapport doet de commissie aanbevelingen om het PE-systeem en de rechtersopleiding te optimaliseren.