Bestuursorganen hebben diverse handhavingsinstrumenten om de naleving van de wetten te bevorderen. Zo kan een bestuursorgaan een bestuursrechtelijke sanctie opleggen, zoals de last onder bestuursdwang, de last onder dwangsom en de bestuurlijke boete.
Deze sancties zijn bedoeld om de overtreding te stoppen en om een nieuwe overtreding te voorkomen.
Deze wordt vaak opgelegd bij eenmalige overtredingen.
Bijvoorbeeld: een illegaal gebouwde schuur
Er is een illegaal gebouwde schuur. De gemeente meldt de overtreder dat zij bestuursdwang zal toepassen als de overtreder niet zelf de illegale schuur sloopt. De overtreder krijgt hiervoor een bepaalde termijn.
Onderneemt de overtreder geen actie, dan kan de gemeente overgaan tot de tenuitvoerlegging van de bestuursdwang. Dit betekent dat de gemeente de overtreding zelf ongedaan maakt. De kosten hiervan zijn voor rekening van de overtreder.
Het bestuursorgaan kan een last onder dwangsom inzetten om:
- een overtreding geheel of gedeeltelijk ongedaan te maken of te beëindigen
- herhaling van een overtreding te voorkomen
- de gevolgen van de overtreding weg te nemen of te beperken
Bijvoorbeeld: struiken op de erfgrens die over de openbare weg hangen.
Als de overtreder de struiken niet binnen de gestelde termijn snoeit, moet hij voor elke week dat de struik erover hangt een dwangsom betalen.
De bestuurlijke boete wordt vooral opgelegd als de gevolgen niet of niet eenvoudig ongedaan te maken zijn, zoals:
- een illegaal gekapte boom
- het niet opgeven van verdiensten bij het ontvangen van een uitkering
- een café dat in strijd met de Drank- en Horecawet handelt
U kunt beroep instellen bij de bestuursrechter als:
- het bestuursorgaan een sanctie heeft opgelegd, u bezwaar heeft gemaakt en dit bezwaar is afgewezen.
- u het bestuursorgaan heeft verzocht een handhavingsinstrument in te zetten, bijvoorbeeld omdat u last heeft van de overhangende struiken, dit verzoek is afgewezen en uw bezwaar daartegen ook.
