Laden...

Dagmar Koster

Dit is een afdruk van een pagina op Rechtspraak.nl. Kijk voor de meest actuele informatie op Rechtspraak.nl (http://www.rechtspraak.nl). Deze pagina is geprint op 01-01-1970.

Skip Navigation LinksRechters > Bijzondere rechters > Dagmar Koster

‘Ik moet het in een paar zinnen vertellen’

Als rechter in mensenhandelzaken ziet Dagmar Koster veel menselijke drama's aan zich voorbij komen. De uitbuiting van vrouwen in de seksindustrie is moeilijk te bewijzen, onder andere door de angst van de slachtoffers. “Om onpartijdig te blijven, moet ik een masker op kunnen zetten.’

"Mensenhandel vind ik één van de ergste misdrijven. Slachtoffers worden dagelijks uitgebuit, bijvoorbeeld in de seksindustrie. Voortdurend dus, en dat is toch anders dan dat je eenmalig wordt overvallen, hoe erg ook. Vrouwen in de prostitutie worden vaak een aantal keer per dag misbruikt, die impact is heel groot." 

Strafrechter Dagmar Koster realiseert zich terdege de menselijke drama's die aan hem voorbij komen als hij een mensenhandelzaak behandelt. Tegelijk wil hij als rechter een professionele afstand houden: “Ik wil me niet laten meeslepen door de ellende, probeer me er ook voor af te sluiten. Anders kan ik mijn werk niet goed doen.”

Portret Dagma Koster Dagma Koster

Pionier

Koster is één van de pioniers in het systematisch aanpakken van mensenhandel in de Rechtspraak. In 2000 begon hij als jurist bij het net opgerichte Bureau Nationaal Rapporteur Mensenhandel. “Ik richtte me met name op het onder de aandacht brengen van mensenhandel bij de Rechtspraak en het Openbaar Ministerie (OM). Daar gebeurde toen nog bijster weinig.” Bij het OM werd met succes de speciale contactofficier mensenhandel aangesteld. Koster zelf ging naast zijn baan werken als rechter-plaatsvervanger. In 2007 werd hij full time rechter en gold al snel als specialist in mensenhandelzaken.

De berechting van mensenhandel staat in het middelpunt van de belangstelling. De media meten rechtszaken breed uit en de roep om meer gespecialiseerde rechters wordt luider. De Rechtspraak heeft die roep beantwoord door ervoor te zorgen dat er bij alle rechtbanken en gerechtshoven ervaren rechters zijn op dit gebied. Koster vindt dat het een voordeel kan zijn wanneer je als rechter al vaker een mensenhandelzaak hebt gedaan. “Het zijn complexe zaken, met dikke dossiers en vaak een moeilijke bewijslast.” Toch vindt hij dat het als specialisme niet door moet schieten. “Het gaat per gerecht maar om een paar grote zaken per jaar, dus je kunt er niet steeds mee bezig zijn. Bovendien zijn er nog heel veel andere belangrijke soorten misdrijven.”

 

Verbazing

Onlangs kwam er kritiek op de grote verschillen in de hoogte van de straf in een aantal mensenhandelzaken. Zo kregen enkele verdachten bij de rechtbank stevige gevangenisstraffen, terwijl ze later in hoger beroep werden vrijgesproken door het gerechtshof. “Ik kan me die verbazing absoluut voorstellen”, zegt Koster. “Het is vooral een kwestie van goed uitleggen. In dit geval is dat de verantwoordelijkheid van het hof. Om aan te geven waarom ze anders geoordeeld hebben.” Zo houd je de regie als Rechtspraak, vindt hij: “Als je te laat reageert, gaan de media met zo'n zaak lopen. Aan de andere kant moet je ook niet op iedere scheet van de media een reactie te geven. Het gaat om de balans.”

 

Angst

Het bewijs tegen mensenhandelaren is vaak moeilijk rond te krijgen. “Het is een schimmige wereld, waar slachtoffers vaak niet erg genegen zijn om aangifte te doen”, zegt Koster. "Dat heeft te maken met dwang en angst, maar ook met de schaamte voor de prostitutie.” Punt is dat alleen de verklaring van een vrouw die zegt misbruikt te zijn, niet voldoende is. Er moet ook ondersteunend bewijs zijn, bijvoorbeeld dat iemand bont en blauw is geslagen. Maar het gaat regelmatig om onzichtbaar geweld zoals bedreiging, aldus Koster. Hoe bang vrouwen vaak zijn, ziet hij op de zitting. “Dan voel je de angst als ze in de buurt van de verdachte zitten. Toch probeer ik ook hier weinig van te laten merken. Om onpartijdig te blijven, moet je af en toe een masker op kunnen zetten.”